Poziom tkanki tłuszczowej w organizmie – dlaczego jest taki ważny? Jak go oszacować i co zrobić, jeśli jest za wysoki? Podpowiadamy!
Poziom tkanki tłuszczowej to jeden z parametrów, które określają skład ciała. Pozwala on ocenić indywidualny stan zdrowia. Jeżeli zawartość tłuszczu jest za duża, wówczas mogą pojawiać się różne dolegliwości, a nawet poważne choroby – cukrzyca, nowotwory, otyłość i choroby serca. U zdrowych osób, zawartość tłuszczu jest niższa niż masa mięśni. W tym poradniku omawiamy normy ilości tkanki tłuszczowej dla kobiet i mężczyzn.
Analiza składu ciała
Analiza składu ciała polega na oszacowaniu, ile procent masy ciała pochodzi z tkanki tłuszczowej, masy mięśniowej i tkanki kostnej. Tłuszcz w ciele pełni bardzo ważną funkcję – amortyzuje ciało i ochrania narządy wewnętrzne. To z niego pochodzi nasza energia. W organizmie występują różne rodzaje tkanki tłuszczowej. Ta opisana powyżej to tkanka tłuszczowa podskórna, jednak występuje też tkanka tłuszczowa trzewna, która wyściela narządy wewnętrzne, dzięki czemu mogą one poprawnie funkcjonować. Jeśli tłuszczu w ciele jest za dużo, prowadzi to do wielu dolegliwości, między innymi tych wspomnianych powyżej. Klasyczna waga, którą każdy ma w swoim domu nie jest w stanie ocenić poziomu tkanki tłuszczowej. W tym celu należy wykonać pomiar specjalnym urządzeniem.
Poziom tkanki tłuszczowej
Procent tkanki tłuszczowej w organizmie zależy od wielu czynników, takich jak wiek, płeć, aktywność fizyczna, styl życia i sposób odżywiania. Poziom tłuszczu najniższy jest zazwyczaj u sportowców. Jak wspomnieliśmy, nie powinien on być za wysoki, ale tłuszczu nie może też być za mało. To również skutkuje pewnymi dolegliwościami, z czego najczęstszą jest po prostu osłabienie organizmu. Z tego powodu zawartość tkanki tłuszczowej powinna mieścić się w ogólnie przyjętych normach: 25-31% dla kobiet i 18-25% dla mężczyzn.
Kobiety
- minimum: 10-12%
- sylwetka atletyczna: 14-20%
- sylwetka fit: 21-24%
- sylwetka normalna: 25-31%
- nadwaga: powyżej 31%
Mężczyźni
- minimum: 3-4%
- sylwetka atletyczna: 6-13%
- sylwetka fit: 14-17%
- sylwetka normalna: 18-25%
- nadwaga: powyżej 25%
Procent tkanki – BMI
Optymalnym i najszybszym sposobem oceny stanu zdrowia na podstawie masy ciała jest pomiar wskaźnika BMI, czyli Body Mass Index. Określa on stosunek wagi do wzrostu i niestety nic więcej. Na podstawie takiego pomiaru nie jesteśmy w stanie oszacować zawartości tłuszczu w ciele. Możemy jedynie ocenić, czy waga danej osoby względem wzrostu jest odpowiednia, czy też mamy do czynienia z nadwagą, otyłością i w drugą stronę – niedowagą. Na podstawie takiego badania trudno określić stan zdrowia człowieka oraz potencjalne ryzyko wystąpienia chorób. BMI można obliczyć samodzielnie za pomocą kalkulatorów dostępnych w Internecie.
Pomiar zawartości tkanki tłuszczowej
Wiesz już, że obliczenia BMI nie sprawdzą się do oceny procentowego składu ciała. Jak więc przeprowadzić pomiar tkanki tłuszczowej? Jest na to kilka sposobów.
Pomiar fałdów skórnych
Do tego badania wykorzystuje się specjalne suwmiarki, które mierzą fałd skórny (tłuszcz skórny) w różnych częściach ciała. Taki pomiar jest szybki i bezbolesny, ale nie zapewnia dokładnych wyników. Osoba, która przeprowadza badanie, powinna posiadać wiedzę, która pomoże dokonać niezbędnych analiz.
Ważenie hydrostatyczne
Ważenie hydrostatyczne wykorzystuje prawo Archimedesa, czyli wyporność. Tłuszcz jest lżejszy od tkanki beztłuszczowej, dzięki czemu podwodne ważenie pomaga otrzymać pomiar tkanki tłuszczowej. Samo badanie uchodzi za bardzo dokładne, choć nieco przestarzałe. Do jego przeprowadzenia potrzebny jest specjalistyczny sprzęt, a osoba dokonująca pomiaru musi być odpowiednio przeszkolona.
Impedancja bioelektryczna
Podczas badania ciało jest poddawane działaniu impulsu elektrycznego. Mierzona jest prędkość przepływu prądu – mięśnie są mniej odporne na działanie prądu niż tłuszcz. Badanie jest szybkie i bezbolesne, jednak niezbyt dokładne, jeśli chodzi o zawartość procentową tłuszczu.
Kapsuła Bod Pod
Badanie w kapsule Bod Pod jest podobne do ważenia hydrostatycznego, jednak tutaj zamiast wody wykorzystuje się powietrze. Sprawdzane jest, ile powietrza wypiera ciało, a pomiar przeprowadzany jest w specjalnej kapsule. Jest to więc metoda wygodniejsza od ważenia hydrostatycznego, a wyniki są dokładniejsze.
Skanowanie DEXA
Ilość tłuszczu w organizmie można mierzyć również za pomocą skanowania DEXA, które do pomiary składu ciała wykorzystuje niskie promieniowanie rentgenowskie. Jest to badanie szybkie i bezbolesne, które umożliwia dodatkowo określenie gęstości tkanki kostnej.
Jak zwiększać / zmniejszać poziom tkanki tłuszczowej?
Jak wspomnieliśmy wcześniej zbyt wysoki i zbyt niski poziom tkanki tłuszczowej może prowadzić do niedoborów i chorób. Szczególnie niebezpieczne jest to w przypadku osób otyłych. Jak więc zapanować nad swoim ciałem i zmienić jego skład? Niezbędna będzie konsultacja z profesjonalnym dietetykiem, który dobierze indywidualny plan żywieniowy. Warto też zastanowić się nad skorzystaniem z usług trenera personalnego i popracować z nim nad wdrożeniem umiarkowanej aktywności fizycznej. Takie zmiany należy jednak wprowadzać stopniowo, gdyż wówczas istnieją większe szanse powodzenia.
Czy można samodzielnie mierzyć procent tłuszczu?
W Internecie znaleźć można sposoby wyliczania poziomu tkanki tłuszczowej w ciele. W tym celu mierzy się obwód talii i masę ciała. Jednak takie samodzielne pomiary mogą być niedokładne. Nie poznasz też rozkładu tkanki tłuszczowej. Z tego powodu zachęcamy, by korzystać z profesjonalnych, zaproponowanych przez nas wcześniej sposobów. Dopiero takie dokładnie analizy mogą być podstawą do zmiany składu twojego ciała i eliminacji zagrożeń związanych z nadmiernym otłuszczeniem organizmu.
Podane przez nas normy dotyczące zawartości tłuszczu w ciele to wskaźniki orientacyjne. Należy pamiętać, że wraz z wiekiem, poziom tłuszczu wzrasta. Dlatego też analizowanie składu ciała przez profesjonalistów jest bardzo ważne.
Powiązane:
- Jak rozpoznać i leczyć guzy tłuszczowe u psa?
- Kwasy tłuszczowe nasycone: jak wpływają na poziom cholesterolu w organizmie?
- Cellulit wodny i tłuszczowy – jak je odróżnić?
- Dieta ketogeniczna a odchudzanie – co warto wiedzieć?
- Badania krwi a dieta ketogeniczna – na co zwracać uwagę
- Jak obliczyć wymienniki białkowo-tłuszczowe i stracić na wadze
